Rå riff og lyden av tre

Ornamentfellesskap

Gjermund Larsen si siste plate Trønderbarokk er den mest tradisjonelle av dei tre. Eit samarbeidsprosjekt med Trondheimsolistene; ei glitrande god plate, må eg seie innleiingsvis. Produksjonen er ypparleg. Resultatet er at dei små fasettane blir framkalla i dette omfattande prosjektet. Og når eg seier fasettar, tenker eg særleg på noko eg vil kalle ornamentfelleskapet. Solist og ensemble har på denne plata lagd band mellom to ornamenttradisjonar: barokkmusikken og norsk tradisjonsmusikk. Det sistnemnde er Larsen sitt landskap. Trøndersolistane er derimot virtuose innan nettopp barokk. I det ligg det ei ungdommeleg kraft spreidd i spora på denne plata: dette er Trøndersolistane sitt varemerke. Resultatet er framføringar som hadde vore umoglege for eit ordinært spelemannslag.

Eg kunne trekt fram ei rekke enkeltspor for underbygge dette. Eg vel å halde meg til eit einaste eitt: tittelsporet «Trønderbarokk» – ei låt som hadde vore perfekt som filmmusikk til ein hasardiøs biljakt. Låta utvikler seg over tid og er både underhaldande og dansbar. Det heile har litt same slapstickpreg som tidlegmusikkensemblet Il Giardino Armonico, eit italiensk barokkorkester som nesten ruser seg på rå riff og lyden av tre. I dette rike sporet famnar ensemblet og solisten alt dei er kapable til. Det skaper dessuten stor spaning med kadenspartiet midtvegs i låta: her er det modernistiske cluster som nesten sporer låta av – og inn på eit nytt spor.

Denne vekslinga finn ein igjen i resten av Trønderbarokk. Her vekslar Larsen og ensemblet mellom rullande raske låtar og innovervende tonar. Alt er lekkert pakka inn i barokk ornamentikk.

Kaskadar og overtonar

Då er Nordic Namgar si «Live at Riddu Riđđu» noko heilt anna. Sjølv om dette også er ei liveplate, er det ei plate som parerer dei fleste fallgruver. I dette tilfellet – med verdsmusikk – er det særleg fikling med elektroniske sjangrar som kan bli kleint. Det skjer ikkje på denne plata. Som akkompagnement er mykje av den elektroniske instrumenteringa god.

No er det ikkje elektronikken som gjer desse spora strålande, det er vokalen. Ein eksplosivt virtuos vokal som kontinuerleg blir støtta av ensemblet. Då gjer det ingenting at det elektroniske partiet i «Blooming flower» er i tradisjonen etter Molværs Khmer. Det gjer heller ingenting at Jan Hammers nydelege Miami Vice-motiv liknar kompet i «Running Horse». Droner og loops funker fint i lagt med konsonantkaskadane og overtonane på «Running Horse». Særleg synest eg dette er knallbra i «Tunka». Her veksler vokalistane mellom rein resitasjon og manieristisk song og overtonedronar. Og som i alle dei andre spora, smitter vokalenergien over på resten av ensemblet. Det gjer plata til ei uforutsigbar utgjeving, her ein som lyttar møter uventa grep frå spor til spor.

I «Goolingo» er dette herleg tydeleg, som i ein tibetansk versjon av Chris Reas «Driving Home for Christmas». Den funkar som ei kule. Eg liker også rockemotivet i «My beautiful saddle». Her skaper vokalistar og gruppe ein vestleg rockelåt med orientalsk tonespråk og ein vanvittig vibrato, utan at det blir kleint.

Og her er endå ein fellesnemnar mellom «Trønderrock» og «Nordic Namgar»: den virtuose behandlinga av ornament. To fine døme på vellukka overskriding mellom tradisjonsmusikk og diametrale uttrykk.